کاسه نمد چیست و برای چه قطعه ای می باشد ؟

کاسه‌نمد (یا به انگلیسی: Oil Seal یا Shaft Seal) یک قطعه مکانیکی است که برای جلوگیری از نشت روغن یا گریس از بخش‌هایی که دارای قطعات چرخشی یا متحرک هستند، استفاده می‌شود. این قطعه معمولاً بین قطعات ثابت و متحرک مثل شفت‌ها (محورها) و بدنه یا پوسته موتور، گیربکس، دیفرانسیل، پمپ و غیره قرار می‌گیرد.

  • جلوگیری از نشت سیالات (مانند روغن یا گریس) از داخل به بیرون.
  • محافظت از ورود گرد و غبار، آب یا آلودگی از بیرون به داخل مجموعه.

کاسه‌نمد در قطعاتی مانند موارد زیر به کار می‌رود:

  • موتور خودرو (در محل اتصال میل‌لنگ و پوسته موتور)
  • گیربکس
  • دیفرانسیل
  • پمپ‌های صنعتی
  • چرخ‌ها (در محور چرخ یا بلبرینگ‌ها)
  • بدنه فلزی: برای استحکام.
  • لبه لاستیکی یا نمدی: برای آب‌بندی دقیق.
  • فنر (در برخی مدل‌ها): برای فشار دادن لبه آب‌بند روی شفت.

آیا برای نوع خاصی از دستگاه یا خودرو دنبال اطلاعات کاسه‌نمد هستید؟

تصویر شماتیک یا مقطع کاسه‌ نمد بلبرینگ

بدنه فلزی در بلبرینگ‌ها به ساختار اصلی آن‌ها اشاره دارد که معمولاً از فلزاتی مانند فولاد، آلومینیوم یا استنلس استیل ساخته می‌شود. این بدنه به‌عنوان یک بخش اصلی و استحکام‌دهنده عمل می‌کند و اجزای دیگر بلبرینگ، مانند مهره‌ها، ساچمه‌ها، و کاسه نمد را در جای خود نگه می‌دارد.

  1. استحکام و دوام: بدنه فلزی معمولاً از فلزات مقاوم به فشار و سایش ساخته می‌شود، بنابراین می‌تواند فشارهای زیادی را تحمل کرده و طول عمر بلبرینگ را افزایش دهد.
  2. مقاومت در برابر خوردگی: بسته به نوع فلز استفاده‌شده، بدنه فلزی می‌تواند مقاوم در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی باشد. برای مثال، بلبرینگ‌هایی که از استنلس استیل ساخته می‌شوند، در محیط‌های مرطوب یا اسیدی مقاومت بیشتری دارند.
  3. حمایت از دیگر اجزاء بلبرینگ: بدنه فلزی به‌عنوان چارچوبی برای قرار گرفتن سایر اجزای بلبرینگ (مانند ساچمه‌ها و حلقه‌های داخلی و خارجی) عمل می‌کند.
  4. سهولت در تولید و نصب: تولید بدنه فلزی برای بلبرینگ‌ها ساده است و نصب آن‌ها در دستگاه‌های مختلف به‌ویژه در ماشین‌آلات صنعتی راحت‌تر انجام می‌شود.

در کل، بدنه فلزی نقش بسیار مهمی در کارایی و طول عمر بلبرینگ دارد و از آن برای حفاظت و نگهداری اجزای داخلی بلبرینگ استفاده می‌شود.

لبه لاستیکی یا نمدی در بلبرینگ‌ها به لبه‌های جانبی اشاره دارد که برای ایجاد یک مهر و موم (sealing) در برابر گرد و غبار، آلودگی‌ها، رطوبت و مایعات طراحی شده‌اند. این لبه‌ها معمولاً از مواد نرم و انعطاف‌پذیر مانند لاستیک یا نمد ساخته می‌شوند و در کنار حلقه‌های داخلی یا خارجی بلبرینگ قرار می‌گیرند تا از ورود آلودگی به داخل بلبرینگ جلوگیری کنند.

  1. لبه لاستیکی (Rubber Seal):
    • ویژگی‌ها: این لبه‌ها معمولاً از لاستیک‌های مقاوم به سایش و حرارت ساخته می‌شوند. لاستیک به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، می‌تواند به‌خوبی در برابر فشار و تغییرات دما مقاومت کند.
    • کاربردها: لبه‌های لاستیکی معمولاً در بلبرینگ‌های صنعتی و خودروها استفاده می‌شوند. این لبه‌ها به‌ویژه در محیط‌های مرطوب یا خاکی موثر هستند و از ورود رطوبت و گرد و غبار جلوگیری می‌کنند.
    • مزایا: مقاومت عالی در برابر مواد شیمیایی، حرارت، و سایش.
  2. لبه نمدی (Felt Seal):
    • ویژگی‌ها: لبه نمدی از الیاف نمدی ساخته شده است که دارای خاصیت جذب روغن و مواد روان‌کننده است. این نوع لبه به‌طور معمول در بلبرینگ‌هایی که نیاز به نگهداری روان‌کننده داخلی دارند، استفاده می‌شود.
    • کاربردها: لبه نمدی بیشتر در بلبرینگ‌هایی که در دماهای متوسط یا پایین‌تر کار می‌کنند، رایج است. این نوع لبه‌ها همچنین به‌طور خاص در سیستم‌هایی که نیاز به حفظ روان‌کننده داخلی دارند، مثل برخی ماشین‌آلات و تجهیزات سنگین استفاده می‌شود.
    • مزایا: جذب روان‌کننده داخلی و جلوگیری از خروج آن، محافظت در برابر آلودگی‌ها.

این لبه‌ها به‌طور کلی برای افزایش عمر بلبرینگ و کارایی آن بسیار ضروری هستند. آن‌ها می‌توانند از ورود گرد و غبار، آب، و دیگر آلودگی‌ها به داخل بلبرینگ جلوگیری کنند و همچنین از کاهش روغن و روان‌کننده جلوگیری کرده و به روان‌سازی داخلی بلبرینگ کمک کنند.

در نهایت، انتخاب بین لبه لاستیکی یا نمدی به شرایط کاری و نیازهای خاص سیستم بستگی دارد.

فنر در بلبرینگ‌ها به‌عنوان یک جزء مهم برای حفظ فشار و عملکرد روان‌کاری و مهر و موم در بلبرینگ‌ها به کار می‌رود. این فنرها معمولاً در برخی مدل‌ها برای کمک به عملکرد بهتر و طول عمر بیشتر بلبرینگ‌ها به‌ویژه در شرایط خاص نصب می‌شوند.

کاربرد و عملکرد فنر در بلبرینگ‌ها:

  1. حفظ فشار در برابر لبه‌ها (Seals):
    • در بسیاری از بلبرینگ‌ها، فنرها برای فشار دادن لبه‌های لاستیکی یا نمدی به سطح شافت یا بدنه بلبرینگ استفاده می‌شوند. این فشار کمک می‌کند تا لبه‌ها به‌طور مداوم در تماس با سطح قرار داشته باشند و از ورود گرد و غبار، آب، و آلودگی‌ها به داخل بلبرینگ جلوگیری کنند.
    • این عمل باعث می‌شود که مهر و موم (Sealing) بین اجزای بلبرینگ و محیط بیرونی به‌خوبی حفظ شود.
  2. کمک به عملکرد روان‌کاری:
    • فنرها به‌ویژه در بلبرینگ‌هایی که نیاز به روان‌کننده‌های داخلی دارند، می‌توانند کمک کنند که روان‌کننده به‌درستی در داخل بلبرینگ توزیع شود و از خروج آن جلوگیری شود.
    • همچنین، در برخی موارد، فنرها کمک می‌کنند که بلبرینگ در شرایط فشاری ثابت بماند و از نشت روغن یا روان‌کننده جلوگیری شود.
  3. جذب ارتعاشات و فشارهای وارده:
    • در بعضی از بلبرینگ‌های صنعتی، فنرها به‌عنوان جذب‌کننده ارتعاشات عمل می‌کنند. این ویژگی به‌ویژه در سیستم‌هایی که در معرض فشارهای متغیر یا ارتعاشات بالا هستند، کاربرد دارد و باعث بهبود عملکرد و کاهش استهلاک می‌شود.
  4. پایداری و تنظیم فاصله:
    • در برخی از بلبرینگ‌ها، فنرها به حفظ فاصله دقیق بین حلقه‌ها یا ساچمه‌ها کمک می‌کنند. این کار باعث می‌شود که بلبرینگ به‌طور بهینه عمل کند و از تماس غیرضروری اجزای داخلی جلوگیری شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  • فنرهای فشاری: این نوع فنرها بیشتر برای ایجاد فشار در برابر لبه‌های مهر و موم یا برای نگهداری قطعات بلبرینگ در موقعیت صحیح استفاده می‌شوند.
  • فنرهای مارپیچی: در برخی بلبرینگ‌ها از فنرهای مارپیچی برای اعمال فشار یکنواخت استفاده می‌شود.

کاسه‌نمد بلبرینگ یکی از مهم‌ترین انواع کاسه‌نمدهاست که در کنار یا روی بلبرینگ نصب می‌شود تا از ورود آلودگی‌ها جلوگیری کرده و روغن‌کاری بلبرینگ را حفظ کند. در ادامه یک توضیح جامع و دقیق از این نوع کاسه‌نمد ارائه می‌دهم:

کاسه‌نمد بلبرینگ (Bearing Seal) قطعه‌ای است که در اطراف بلبرینگ یا بین شفت و محفظه‌ی بلبرینگ نصب می‌شود تا:

  • جلوگیری از نشت گریس یا روغن از بلبرینگ به بیرون
  • جلوگیری از ورود گرد و خاک، آب، ذرات فلزی، مواد شیمیایی یا سایر آلاینده‌ها به داخل بلبرینگ
  1. کاسه‌نمد تماسی (Contact Seal):
    • لبه لاستیکی با شفت یا رینگ بلبرینگ تماس دارد.
    • آب‌بندی بهتری دارد اما باعث مقداری اصطکاک و حرارت می‌شود.
    • مناسب برای محیط‌های آلوده و کاربردهای با نشت زیاد.
  2. کاسه‌نمد بدون تماس (Non-contact Seal):
    • بین لبه آب‌بند و شفت فاصله وجود دارد.
    • اصطکاک بسیار کم دارد، اما آب‌بندی ضعیف‌تر از نوع تماسی است.
    • مناسب برای سرعت بالا و شرایط با آلودگی کم.
  3. کاسه‌نمد نیمه‌تماسی (Labyrinth or Shielded Type):
    • ترکیبی از محافظ فلزی و لبه لاستیکی یا طراحی‌های چندگانه.
    • در بلبرینگ‌هایی با محافظ فلزی (با علامت Z یا ZZ) یا لاستیکی (با علامت RS یا 2RS) دیده می‌شود.
  • لبه آب‌بند: لاستیکی (NBR، Viton، یا پلی‌اورتان)
  • بدنه: فلز (فولاد ضدزنگ یا آلومینیوم) یا پلاستیک تقویت‌شده
  • فنر داخلی (در بعضی مدل‌ها): برای حفظ فشار آب‌بند روی شفت

کاسه‌نمد بلبرینگ در انواع تجهیزات چرخشی کاربرد دارد، از جمله:

  • موتورهای الکتریکی
  • چرخ خودرو
  • پمپ‌ها
  • گیربکس‌ها
  • ماشین‌آلات صنعتی و کشاورزی
  • دستگاه‌های CNC و ابزار دقیق

اگر کاسه‌نمد دچار خرابی شود:

  • روغن یا گریس نشت کرده
  • آلودگی وارد بلبرینگ شده
  • در نتیجه بلبرینگ زودتر خراب می‌شود و ممکن است باعث خرابی کل دستگاه شود.

کاسه‌نمد تماسی نوعی آب‌بند است که لبه‌ی لاستیکی یا پلیمری آن به‌طور مستقیم با سطح شفت یا رینگ داخلی تماس دارد. این تماس مکانیکی باعث می‌شود تا سیالات (مانند گریس یا روغن) به‌خوبی در داخل سیستم باقی بمانند و از ورود ذرات خارجی جلوگیری شود.

  1. لبه آب‌بند لاستیکی (Sealing Lip):
    • تماس مداوم با شفت دارد.
    • معمولاً از NBR (نیتریل)، Viton یا سیلیکون ساخته می‌شود.
  2. فنر تقویت‌کننده (Tension Spring):
    • در لبه آب‌بند قرار دارد.
    • فشار یکنواخت را روی شفت اعمال می‌کند تا درز بسته باقی بماند.
  3. بدنه فلزی یا پلیمری:
    • ساختار محکم برای جای‌گیری در محفظه یا بدنه ماشین‌آلات.
  • آب‌بندی بسیار مؤثر برای سیالات.
  • مناسب برای محیط‌های آلوده (گرد و خاک، آب، بخار).
  • محافظت عالی از بلبرینگ‌ها و قطعات حساس داخلی.
  • ایجاد اصطکاک با شفت → افزایش حرارت و کاهش بازده در سرعت‌های بالا.
  • سایش لبه آب‌بند در بلندمدت → نیاز به تعویض دوره‌ای.
  • موتورهای خودرو و ماشین‌آلات
  • گیربکس‌های صنعتی
  • پمپ‌ها و کمپرسورها
  • یاتاقان‌های تحت فشار و آلودگی

کاسه‌نمد بدون تماس نوعی آب‌بند است که لبه‌ی آن با شفت تماس مستقیم ندارد. این نوع کاسه‌نمد معمولاً از طراحی‌هایی مانند لبه‌های مارپیچ، لابیرنت (labyrinth)، یا شیلدهای فلزی استفاده می‌کند تا از نفوذ ذرات خارجی جلوگیری کند، بدون آن‌که اصطکاکی با شفت ایجاد شود.

  1. فاصله بین شفت و آب‌بند:
    • هیچ‌گونه تماس فیزیکی وجود ندارد.
    • هوا یا فضای خالی به‌عنوان مانع بین دو سطح عمل می‌کند.
  2. طراحی لابیرنت (مارپیچ):
    • مسیر پیچ‌در‌پیچ برای جلوگیری از ورود ذرات.
    • اغلب در ماشین‌آلات با سرعت بالا استفاده می‌شود.
  3. شیلد فلزی (Metal Shield):
    • ورق نازک فلزی که با فشردگی در بلبرینگ قرار دارد.
    • نشتی گریس کم است اما آب‌بندی کامل ندارد.
19 min 1
19 min 1
  • اصطکاک بسیار کم یا تقریباً صفر
  • مناسب برای سرعت‌های بالا
  • سایش کمتر → طول عمر بیشتر
  • آب‌بندی ضعیف‌تر نسبت به نوع تماسی
  • مناسب نبودن برای محیط‌های بسیار آلوده یا با فشار زیاد سیالات
  • موتورهای الکتریکی با دور بالا
  • بلبرینگ‌های شیلددار (مانند ۶۰۰۰ZZ)
  • تجهیزات دقیق و با اصطکاک حساس
  • فن‌ها و ابزارهایی که روانکاری زیاد نمی‌طلبند

کاسه‌نمد نیمه‌تماسی، که به آن کاسه‌نمد لابیرنتی (Labyrinth Seal) یا شیلددار (Shielded Seal) نیز گفته می‌شود، نوعی طراحی آب‌بند است که ترکیبی از ویژگی‌های کاسه‌نمدهای تماسی و بدون تماس را ارائه می‌دهد. این کاسه‌نمدها معمولاً در بلبرینگ‌های صنعتی، الکتریکی و سرعت‌بالا دیده می‌شوند.

1. طراحی لابیرنتی (پیچ‌در‌پیچ):

  • مسیر عبور سیال یا ذرات خارجی به‌صورت مارپیچ یا پیچ‌درپیچ طراحی شده است.
  • این مسیر باعث کند شدن یا انحراف آلودگی‌ها به بیرون می‌شود.

2. محافظ فلزی (شیلد – Shield):

  • در بلبرینگ‌های با علامت Z یا ZZ وجود دارد.
  • صفحه نازکی از فلز که دهانه بلبرینگ را می‌پوشاند.
  • ممکن است فاصله‌ای میکرونی با شفت داشته باشد (بدون تماس کامل).

3. آب‌بندی جزئی یا بدون تماس کامل:

  • در بعضی موارد تماس بسیار جزئی بین لبه و شفت وجود دارد (نیمه‌تماسی).
  • در عین حال از اصطکاک بیش‌از‌حد جلوگیری می‌شود.
  • اصطکاک کمتر از کاسه‌نمد تماسی
  • آب‌بندی بهتر از نوع بدون تماس کامل
  • طول عمر بیشتر نسبت به مدل‌های تمام‌تماسی
  • سرعت کاری بالا و عملکرد نرم‌تر
  • نشتی جزئی امکان‌پذیر است
  • در محیط‌های بسیار آلوده یا مرطوب مناسب نیست
  • موتورهای الکتریکی
  • دینام‌ها و ژنراتورها
  • یاتاقان‌های صنعتی
  • فن‌ها، بلورهای سانتریفیوژ، و ابزار دقیق
نوع کاسه‌نمدآب‌بندی عالیاصطکاک بالامناسب برای آلودگیسرعت بالا
تماسی (Contact)
بدون تماس
نیمه‌تماسی⚠️⚠️

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سبد خرید
0
سبد خرید
  • No products in the cart.